Theo Lời Phật tìm hiểu, đối với những người lần đầu tiên tìm hiểu về đạo Phật, hoặc những người muốn khám phá thêm về Phật giáo, việc hiểu rõ ý nghĩa của Tam Bảo và quy y Tam Bảo là rất quan trọng. Đức Phật đã từng dạy rằng: “Tin tôi mà không hiểu tôi là chế nhạo tôi”. Vì vậy, trước khi quy y Tam Bảo, người mới tập tành tìm hiểu đạo Phật cần phải hiểu rõ ý nghĩa và lợi ích của việc quy y để đạt được những kết quả tốt nhất. Tam Bảo hay quy y Tam Bảo đã trở nên quen thuộc với những ai tu học Phật thuận thành.
Dưới đây, chùa Ba Vàng xin giới thiệu đến mọi người bài viết về Tam Bảo, một khái niệm quan trọng trong đạo Phật và ý nghĩa của nó được Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh truyền đạt trong bài giảng. Hy vọng rằng bài viết này sẽ giúp các Phật tử và bạn đọc hiểu sâu hơn về Tam Bảo và có thêm kiến thức để tu học Phật.
Tam Bảo là gì? Tại sao Phật, Pháp, Tăng lại quý báu?
“Tam Bảo” là một từ Hán Việt, có nghĩa là “ba quý báu”. Nó bao gồm ba món bảo vật quý giá là Phật bảo, Pháp bảo và Tăng bảo. Một cách đơn giản, Tam Bảo có nghĩa là ba thứ quý giá.
Tại sao Đức Phật lại cao quý?
Trong quá trình khám phá cuộc đời của Đức Phật, chúng ta cảm nhận được tinh thần cao quý và phi thường của Ngài. Ngài là con Thái tử của một vị vua, được sống trong sự êm ấm của nhung lụa. Tuy nhiên, Ngài cảm thấy không thỏa mãn và bị khổ đau, và thấy rằng chúng sinh đang chịu đựng quá nhiều đau khổ. Vì vậy, Ngài đã quyết định từ bỏ cuộc sống quyền quý và trở thành một vị tu sĩ tu hành để giải thoát cho chính mình và cho chúng sinh. Sau khi đạt được giác ngộ, Ngài đã truyền bá phương pháp để tìm kiếm hạnh phúc và giải thoát khỏi mọi sự đau khổ.
Thật sự, Đức Phật là người có trái tim từ bi vô hạn, có tinh thần hoàn hảo không ai sánh kịp trên thế giới. Sư phụ chia sẻ: “Đức Phật đã tu A-tăng-kỳ kiếp, rèn luyện thân tâm và trau dồi đức hạnh, nên tất cả các công đức đầy đủ và viên mãn, và trở thành Phật. Hay còn gọi là bậc Lưỡng Túc Tôn, nghĩa là phúc đức và trí tuệ đầy đủ. Đức Phật là bậc toàn giác, tất cả mọi thứ đều viên mãn trong Phật. Và cũng có thể gọi Đức Phật là cha của tất cả muôn loài chúng sinh. Tình yêu từ bi của Phật là vô tận, không giới hạn, không chỉ yêu thương riêng ai, mà yêu thương tất cả muôn loài chúng sinh. Vì vậy, Đức Phật là bậc tôn quý, tối quý mà chúng ta rất cần và nên nương tựa vào Ngài”. Đức Phật là bậc tôn quý, có tình yêu từ bi và trí tuệ. Chúng ta rất hạnh phúc khi được là con của Ngài. Vì vậy, chúng ta nên quy y và nương tựa vào Đức Phật, để Ngài soi sáng, dẫn lối và chỉ đường cho chúng ta, đó là phước duyên lớn trong cuộc đời mỗi người.
Tại sao giáo Pháp (những lời dạy của Phật) lại quý báu?
Đức Phật là một bậc toàn giác. Ngài đã khám phá ra con đường chân lý giúp chúng sinh thoát khỏi mọi đau khổ, phiền não trong kiếp nhân sinh. Giáo Pháp của Ngài có thể giúp chúng ta vượt qua mọi sự khó khăn. Nếu chúng ta đang trải qua cơ cực, khó khăn, Ngài dạy chúng ta cách làm giàu trong nhân quả của đạo Phật. Nếu chúng ta đang đau ốm vì bệnh tật, Ngài dạy chúng ta về nhân quả của bệnh tật. Nếu chúng ta thấy sự khổ đau của sự sống và cái chết, Ngài dạy cho chúng ta phương pháp thoát khỏi sinh tử luân hồi. Giáo Pháp của Phật như một con thuyền đưa chúng ta qua khỏi biển sinh tử.
Thầy truyền đạt rằng: “Đức Phật Thích Ca ra đời ở đất nước Ấn Độ cách đây hơn 2500 năm. Ngài sinh ra là con vua, sau đó trở thành Phật tử sau khi xuất gia tu hành và đánh bại tất cả các cám dỗ. Ngài đã dạy những lời giảng đến mọi người. Những lời giảng đó được gọi là Pháp hoặc giáo pháp. Giáo pháp của Phật được truyền bá trong Tam Tạng Kinh Điển. Kinh Điển chứa đầy đủ những lời dạy quý giá để giúp chúng ta hiểu cách sống, tu dưỡng và giúp chúng ta thoát khỏi đau khổ và đạt được giải thoát vĩnh viễn và an vui”. Những lời dạy của Đức Phật thật quý báu. Nếu chúng ta theo giáo pháp của Ngài, chúng ta có thể thoát khỏi mọi đau khổ trong cuộc sống.
Tại sao Chư Tăng là một trong ba ngôi báu?
Tăng đoàn là toàn thể những người xuất gia theo Phật tu hành, là những người lấy lý tưởng của Phật làm lý tưởng của mình. Những con người với chí nguyện rộng lớn ”Trên cầu thành Phật, dưới nguyện độ chúng sinh”; giữ gìn giới Pháp của Phật, tu tập theo lời Phật dạy và hoằng truyền giáo Pháp đến chúng sinh thì gọi là Tăng và gọi là Tăng đoàn. Tăng cao quý bởi đó là những người bỏ được những điều thế gian khó bỏ, nhẫn được những điều thế gian khó nhẫn. Sư Phụ chia sẻ: ”Chư Tăng là những người bỏ được những cái khó bỏ, làm những việc khó làm. Đi xuất gia phải bỏ cha, bỏ mẹ, bỏ anh em. Ai đã có gia đình thì phải bỏ vợ, bỏ con; bỏ chồng, bỏ con mới đi xuất gia được. Bỏ nhà cửa, tài sản, bỏ công danh sự nghiệp ở đời mới đi xuất gia được. Những cái đó là những cái rất khó bỏ. Rồi vào chùa, theo Thầy học đạo thì phải sao? Phải thức khuya, dậy sớm. Ăn cơm thì tương chao chay lạt, chứ cũng không có mùi vị mặn mà gì. Thế rồi phải học kinh, học kệ, thực hành giới luật. Phật tử tại gia thì chỉ giữ 5 giới. Nhưng đi xuất gia mà làm Sa di, bây giờ là phải thọ 10 giới. Rồi đến Tỳ-kheo phải thọ 250 giới, Tỳ-kheo Ni phải thọ 348 giới. Phải giữ gìn rất là nghiêm túc”.
Quy y Tam Bảo là gì? Ý nghĩa của quy y Tam Bảo?
Lời giảng của Sư Phụ cho thấy ba ngôi Tam Bảo thật quý giá, hiếm có trên thế gian. Người tu học Phật muốn tiến bộ trong việc thực hành Pháp thì việc đầu tiên cần làm là quy y Tam Bảo, thực hành 5 giới (5 điều đạo đức) của Phật tử tại gia. Tuy nhiên, trong đạo Phật không có sự ép buộc, bắt buộc ai phải quy y, tuân theo Phật; mà đó là quyền tự do, tự quyết định của mỗi người. Trong một bài giảng, Sư Phụ chia sẻ: “Quý vị trước hết hãy lắng nghe quý Thầy giảng về nghĩa quy y Tam Bảo. Sau khi chúng ta hiểu rõ ràng rồi, chúng ta mới phát tâm quy y. Vì đối với Phật giáo không phải là một sự ép buộc, cưỡng bức. Chúng ta cần hiểu rõ, sau đó mới thực hành. Như vậy không phải là mê tín. Chúng ta hiểu, thấy lợi ích rồi, chúng ta thực hành thì đó là tinh thần đúng của đạo Phật, không phải là bắt buộc chúng ta phải thực hành, phải tin ngay”.
Có thể bạn quan tâm: Thành viên của Ban Tam Bảo trong chùa là ai?
Quy y Tam Bảo là gì?
Đây là một cụm từ bắt nguồn từ tiếng Hán. “Quy” có nghĩa là trở lại; “Y” có nghĩa là tin tưởng, trông cậy vào. “Quy y Tam Bảo” được hiểu một cách đơn giản là quay về và tin tưởng vào ba ngôi bảo vật quý giá của Phật, Pháp và Tăng.

Quy y Tam Bảo có ý nghĩa gì?
Tất cả chúng ta đều mong muốn có một nơi để dựa vào, để tin cậy. Khi còn nhỏ, chúng ta dựa vào cha mẹ. Đi học, chúng ta dựa vào sự giảng dạy của giáo viên. Khi lập gia đình, chúng ta dựa vào vợ hoặc chồng. Sau khi nuôi dạy con cái, khi già chúng ta dựa vào con. Tuy nhiên, liệu những nơi dựa này có đủ vững chắc để chúng ta dựa vào suốt đời hay không?
>>> Chết không phải là hết! Vậy sau khi chết con người sẽ tái sinh về đâu?
Sư Phụ đã chia sẻ: “Chúng ta thấy những điểm tựa mà chúng ta lựa chọn trong cuộc sống không hẳn luôn đáng tin cậy. Điểm tựa cha mẹ thì đôi khi cha mẹ không thể sống chung với chúng ta suốt đời, và có thể phải xa chúng ta một ngày nào đó. Điểm tựa thầy cô thì họ cũng không thể luôn ở bên cạnh chúng ta suốt cuộc đời. Điểm tựa vào chồng hoặc vợ cũng không chắc chắn là người mà chúng ta có thể dựa vào một cách ổn định. Có khi người ta thay đổi suy nghĩ và cảm xúc. Thậm chí, nơi tựa vào con cái cũng không phải là điểm tựa chắc chắn nhất. Không chắc con mình sẽ luôn hiếu thảo và quan tâm đến chúng ta khi chúng ta già yếu và bệnh tật. Tất cả đều không đảm bảo, quý vị ạ.” Từ những lời giảng của Sư Phụ, chúng ta có thể hiểu rằng không có nơi nào là ổn định để chúng ta có thể dựa vào và tin tưởng. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể tìm kiếm sự hỗ trợ và giúp đỡ từ những người xung quanh, và cố gắng trở thành người tự lập và độc lập.

Sư Phụ chỉ dạy: ”Tam Bảo cũng giống như kiềng ba chân rất vững chãi. Nương tựa Tam Bảo, chúng ta không sợ đổ vỡ. Tam Bảo là vững chãi. Tam Bảo cũng là hải đảo cho tất cả chúng sinh nương về. Vì trong Tam Bảo có đầy đủ tất cả những giá trị để giúp chúng sinh được giác ngộ, đi đến giải thoát luân hồi sinh tử, muôn đời vĩnh kiếp được an lạc. Đó là giá trị của Tam Bảo. Tam Bảo có công năng bảo hộ cho chúng sinh, là ruộng phước điền bậc nhất cho tất cả chúng sinh, là chỗ cứu độ cho tất cả chúng sinh. Không có một ai có thể thay thế được Tam Bảo. Cho nên Tam Bảo vô cùng cao quý. Duy chỉ có Tam Bảo là thật sự từ cái đức của Phật buông xuống thương xót tất cả muôn loài chúng sinh. Lòng từ bi của chư Phật, chư Bồ Tát là vĩnh hằng, là không bao giờ dứt, không bao giờ dừng, là vô biên. Chư Tăng là những người học theo hạnh của Phật cũng vậy, đang ngày ngày trưởng dưỡng tâm đức của mình cho rộng lớn như vậy. Cho nên Tam Bảo chính thực là chỗ dựa vững chắc nhất cho tất cả chúng sinh. Khi ta thấy Tam Bảo cao quý như vậy rồi thì chúng ta nên quay về xin được nương tựa vào Tam Bảo. Từ ngày hôm nay, con xin được quay về nương tựa vào Tam Bảo. Đó chính là ý nghĩa của lễ quy y”. Như vậy, Tam Bảo là nơi nương tựa thật sự vững chắc cho chúng ta. Mọi khổ đau, phiền não đều được giải quyết tận gốc khi tìm đến nơi Tam Bảo cao quý. Mỗi chúng sinh nếu được quay về nương tựa, quy ngưỡng ba ngôi báu thì thế giới này thật hạnh phúc an vui.


Bài viết trên đề cập đến quy y Tam Bảo và giải thích ý nghĩa của việc này dựa trên những lời dạy của Sư Phụ Thích Trúc Thái Minh. Hy vọng rằng những người quan tâm đến đạo Phật và ba ngôi báu Phật Pháp Tăng sẽ có thêm kiến thức để đưa ra quyết định đúng đắn trong việc quy y Tam Bảo. Chúc quý Phật tử có được lòng tin sâu sắc tại Tam Bảo và tiến bước trên con đường tu học Phật Pháp.
Đức Tín.
Trả lời