Vào ngày 3 tháng 3 Âm lịch hàng năm, còn được gọi là Tết Hàn Thực, mỗi gia đình đều bận rộn chuẩn bị những đĩa bánh trôi, bánh chay để làm lễ Phật và cúng tổ tiên. Tuy nhiên, nhiều người không biết nguồn gốc và ý nghĩa của ngày Tết này. Hãy theo dõi bài viết dưới đây để tìm hiểu thêm về ngày Tết Hàn Thực nhé!
Ngày nào là Tết Hàn Thực?
Xuất xứ của Lễ Hàn Thực Tết
Mỗi năm, vào ngày 3 tháng 3 Âm lịch, người dân Việt Nam lại tất bật chuẩn bị những đĩa bánh trôi bánh chay và chuẩn bị cho lễ cúng Tết Hàn Thực. Vậy Ngày nào là Tết Hàn Thực?
Theo tiếng Hán, “寒 – Hàn” có nghĩa là lạnh, “食 – Thực” có nghĩa là ăn, “Tết Hàn Thực” là ngày lễ ăn đồ đông. Phong tục này xuất phát từ một câu chuyện cổ xưa ở Trung Quốc vào thời Xuân Thu (770 – 221TCN).
Nghe nói rằng, vào thời điểm đó, vua Tấn Văn Công của đất nước Tấn gặp khó khăn, phải rời quê hương và sống lưu vong ở các nước Tề và Sở. Đồng hành cùng vua là một người hiền sĩ tên là Giới Tử Thôi, luôn sẵn sàng hỗ trợ, đưa ra các chiến lược.
Một ngày nọ, trên đường xa xôi, thực phẩm khan hiếm, Giới Tử Thôi đã phải lén lấy một miếng thịt đùi của mình để nấu và đem tặng cho vua ăn. Sau khi ăn xong, vua Tấn Văn Công đã hỏi và biết được hành động cao đẹp này, trong lòng rất cảm động.
Giới Tử Thôi đã làm phò tá cho vua trong suốt 19 năm, trải qua nhiều khó khăn và gian khổ để trở thành một người tài giỏi. Sau khi Tấn Văn Công đăng cơ trở thành vua nước Tấn, ông đã trọng thưởng và tước các danh hiệu cho những người đã có công với vương quốc. Tuy nhiên, ông đã quên mất Giới Tử Thôi.
Giới Tử Thôi cũng không có lời trách móc, cho rằng trợ lý của vua là một trách nhiệm, nghĩa vụ của bề tôi chứ không phải để đổi lấy danh vọng và giàu sang. Sau đó, ông trở về quê hương, đưa mẹ vào núi Điền Sơn để sống trong sự yên bình và hạnh phúc.
Giới Tử Thôi kiên quyết cùng mẹ chịu chết cháy chứ không chịu xuất hiện.
Sau này, khi Vua Tấn Văn Công nhớ lại, ông đã sai người quay lại tìm Tử Thôi. Tuy nhiên, Tử Thôi không quan tâm đến danh vọng và quyết định không trở lại lĩnh thưởng. Vì vậy, Tấn Văn Công đã ra lệnh đốt rừng để ép Tử Thôi xuất hiện. Tuy nhiên, Tử Thôi lại rất kiên định và quyết tâm, cùng với mẹ của mình, họ đã chọn chết cháy trong rừng.
Vua đã thể hiện lòng thương xót và hối hận bằng cách xây dựng miếu Tử Thôi trên đỉnh núi và đổi tên núi này thành Giới Sơn. Sau đó, ông ra lệnh cho dân phải kiêng đốt lửa trong ba ngày (từ mồng 3 tháng 3 đến mồng 5 tháng 3 Âm lịch) và chỉ ăn đồ ăn nguội đã nấu sẵn để thể hiện lòng tưởng nhớ.
Hằng năm vào ngày 3 tháng 3, người dân Trung Quốc tổ chức lễ tưởng niệm vị hiền sĩ Giới Tử Thôi. Các vật dụng phải được chuẩn bị trước đó vì lệnh cấm đốt lửa. Tên gọi Tết Hàn Thực được đặt ra vì lý do đó.
>> Bạn có biết: Tết Hàn thực có phải là Tết Thanh Minh và Tiết Thanh Minh có tương đồng nhau không?
Là ngày lễ truyền thống được tổ chức vào ngày 3/3 Âm lịch hàng năm nhằm tưởng nhớ công ơn của tổ tiên và cầu mong cho sức khỏe, bình an cho gia đình.Ngày Tết Hàn Thực ở Việt Nam là một ngày lễ truyền thống được tổ chức vào ngày 3/3 Âm lịch hàng năm để kỷ niệm công ơn của tổ tiên và mong muốn cho sức khỏe và bình an đến với gia đình.
Mặc dù xuất phát từ một truyền thuyết Trung Quốc, Tết Hàn Thực ở Việt Nam mang ý nghĩa tâm linh khác, và truyền thống cúng Tết Hàn Thực cũng đã được thay đổi để phù hợp với văn hóa của người Việt.
Thực tế, Tết Hàn Thực đã được kết hợp với các lễ hội khác như Tết bánh trôi, bánh chay, Tết tháng 3 tại Việt Nam, thể hiện rõ nét bản sắc văn hóa, phong cách sống riêng của người Việt. Khác với Tết Hàn Thực tại Trung Quốc, tại Việt Nam người dân không cần kiêng lửa, mọi công việc nấu nướng vẫn tiếp diễn như bình thường.
Tết Hàn Thực ở Việt Nam không chỉ để tưởng nhớ đến vị hiền sĩ Giới Tử Thôi, mà còn để kính trọng cội nguồn và tưởng nhớ công lao của những người đã qua đời..
Ý nghĩa truyền thống ăn bánh trôi bánh chay trong lễ Tết Hàn Thực của người dân Việt Nam.
Vào ngày 3 tháng 3 Âm lịch, mọi gia đình Việt sẽ chuẩn bị bánh trôi, bánh chay để lễ Phật, cúng tổ tiên, thậm chí còn có nơi cúng thần hoàng, biểu đạt tình cảm thành kính và tôn vinh nguồn gốc.
Bánh trôi, bánh chay của người Việt có những đặc trưng riêng của ẩm thực Việt Nam, khác với người Trung Quốc. Người Việt thường gọi ngày Tết này là Tết bánh trôi, bánh chay hơn là Tết Hàn Thực.
Sử dụng bánh trôi, bánh chay trong các nghi lễ có ý nghĩa thiêng liêng, là biểu tượng của văn hóa Việt Nam, thể hiện tinh thần và bản sắc dân tộc.
Cả hai loại bánh đều được làm từ bột gạo nếp thơm, là sản phẩm của lao động vất vả được dâng lên tôn vinh ông bà tổ tiên, là biểu tượng thể hiện rõ nhất văn hóa lúa nước lâu đời của dân tộc Việt Nam cùng với các loại bánh truyền thống như bánh chưng, bánh giầy,…
Đặc biệt, cảnh tượng những chiếc bánh trôi, bánh chay tròn trắng đặt sát nhau trên đĩa còn gợi nhớ đến truyền thuyết về “mẹ Âu Cơ và trăm trứng”.
Truyền Thuyết Lạc Long Quân Và Âu Cơ – Văn hóa đáng tự hào của dân tộc Việt Nam.
Bánh trôi tượng trưng cho nở thành 50 người con theo Âu Cơ lên rừng, bánh chay tượng trưng cho trở thành 50 người con theo cha Lạc Long Quân xuống biển, khai hoang đất nước, đem đến cuộc sống sung túc. Vì vậy, người dân Việt Nam sử dụng hình ảnh bánh trôi, bánh chay để thể hiện lòng biết ơn, kế thừa truyền thống “nhớ nguồn”, tưởng nhớ công lao của tổ tiên vào Tết Hàn Thực.
Dưới đây là hình ảnh của những chiếc bánh trôi, bánh chay truyền thống của người Việt chuẩn bị đẹp mắt để thờ cúng trong ngày Tết Hàn Thực.
Bánh trôi tròn đều đặn, đẹp mắt.
Bánh trôi, bánh chay được bày biện cẩn thận hình cánh hoa.
Bánh chay thơm ngon, hình thức bắt mắt.
Ngoài màu trắng đơn giản, trong sự tinh khiết, hiện nay nhiều gia đình sắp xếp mâm bánh trôi bánh chay với nhiều màu sắc khác nhau, tạo thành một hình ảnh rất lôi cuốn để tôn vinh tổ tiên.
Bánh trôi ngũ sắc hấp dẫn.
Sự tỉ mỉ trong từng công đoạn, từ làm bánh tới trang trí.
Tết Hàn Thực ban đầu có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng đã được Việt hóa và trở thành một phần không thể thiếu trong nền văn hóa truyền thống của người Việt. Nhiều người xa quê, xa nhà vẫn giữ phong tục làm bánh trôi, bánh chay để tưởng nhớ về cuộc sống giản dị, dân dã và hương vị quê hương đặc trưng thân thuộc.
Hy vọng bài viết trên Lời Phật đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về ngày Tết Hàn Thực và giá trị tâm linh của nó trong văn hóa Việt Nam. Chúc bạn có một ngày lễ Hàn Thực ấm cúng, đầm ấm bên gia đình và người thân!
Trả lời