Hướng dẫn cách thiền định hiệu quả

Theo Lời Phật tim hiểu, người tu hành muốn đạt được sự giải thoát hoàn toàn, cần phải tu tập cả phước và huệ. Trong bốn giai đoạn của lục độ mà chúng ta đã học, chỉ nói về tu phước. Trong hai giai đoạn cuối cùng là ‘Thiền định và Trí huệ’, chúng ta sẽ học về tu huệ.

Trước tiên, chúng ta hãy tìm hiểu tánh cách quan trọng và giá trị của Thiền định.

Khái niệm về định tâm là gì?

Thiền định được mô tả như thế nào? Thiền được viết bằng chữ Phạn là Thiền na, trước đây được dịch là Tư duy, nhưng hiện nay các học giả dịch là Tĩnh lự. Tư duy đề cập đến việc tu tập thông qua suy nghĩ, nghiên cứu và khám phá về các khía cạnh của tâm trí. Tĩnh lự tập trung vào việc sử dụng tâm thể để tĩnh lặng và thẩm sát các vấn đề về đạo pháp.

Từ “Ðịnh” trong Tiếng Phạn được phiên âm là Tam muội (Samadhi), có ý nghĩa là tập trung tâm ý vào một đối tượng duy nhất, không để cho tâm trí bị xao nhãng. Khi kết hợp với từ “Thiền”, chúng ta có một định nghĩa chung: Tập trung tâm ý vào một đối tượng duy nhất để tâm trí được yên lặng, để có thể quan sát và suy nghĩ về chân lý một cách sâu sắc.

CEO tại Thung lung Silicon tiết lộ bí kíp thiền định để thoát khỏi trầm cảm, tăng hiệu quả công việc.

Các hình thức thiền định

Thiền định được xem là trạng thái tâm lý, được gọi là trạng thái Tĩnh lự. Tuy nhiên, ở Dục giới, tâm lý không thể đạt được trạng thái này, bởi vì nó chỉ xuất hiện ở Sắc giới và Vô sắc giới. Ngoài ra, Thiền thuộc về Sắc giới và Ðịnh thuộc về Vô sắc giới. Cả Thiền và Ðịnh đều được chia thành bốn cấp bực khác nhau ở mỗi giới, được gọi là Tứ thiền và Tứ định.

Tứ thiền và Tứ định là kết quả của việc tập Thiền định và trồng gieo hạnh phúc. Chúng là những giá trị chung của Phật pháp, Thế gian pháp và Thánh cả Phàm. Cho dù tu tập theo phương pháp đạo Phật hay bất kỳ phương pháp nào khác, nếu có đạo đức và nỗ lực thì sẽ đạt được Tứ thiền và Tứ định. Tuy nhiên, điều này chỉ là một phần của Thế gian pháp.

Nếu nói về Pháp Định của các vị Phật, Bồ tát và A-la-hán thì khác biệt. Đó là Thiền định thuộc Xuất thế gian pháp, không thể tìm thấy trong phạm vi Dục giới, Sắc giới và Vô sắc giới. Để đạt được trạng thái Tĩnh lự của các vị ấy, người ta phải đạt đến sự thoát ly tam giới. Nếu vẫn còn lẫn quẩn trong tam giới thì tâm trí chỉ có thể đạt đến Tứ định là tối đa.

Để đạt được Tứ thiền và Tứ định, cần tiêu diệt phiền não ở Dục giới. Tuy nhiên, để đạt được pháp Ðịnh vô lậu, cần loại bỏ hoàn toàn các phiền não của Vô sắc giới.

Trước khi đến Định vô lậu, cần phải đến Thiền trước vì Thiền là nền tảng của Định. Thiền cũng có tác dụng giúp người học đạt được ngũ nhãn, lục thông. Ngoài ra, Thiền còn có vai trò quan trọng trong thẩm sát và nghiên cứu. Nếu muốn hiểu sâu hơn về chân lý, không thể thiếu Thiền, vì đó là phương pháp cần thiết cho người học đạo.

Mỗi ngày bạn nên cố gắng làm sạch cỏ dại trong tâm mình.

Ðứng về phương diện các trình độ của Thiền, kinh sách có dạy như sau:.

2. Thiền định. Thiền định là tập trung tâm trí vào một vật thể hoặc một ý tưởng nhằm đạt được tình trạng tĩnh lặng và sự hiểu biết sâu sắc về chính mình và thế giới xung quanh. 1. Thiền trong cuộc sống có hai dạng: Thiền vị căn bản và Thiền tịnh căn bản. Thiền vị căn bản bao gồm mười hai bài thiền, được chia thành ba nhóm: Tứ thiền, Tứ vô lượng và Tứ không. 2. Thiền định là kỹ thuật tập trung trí vào một đối tượng ho

Những người muốn thoát khỏi sự rối loạn của thế gian có thể tu Tứ thiền. Người muốn có được phước lớn thì nên tu Tứ vô lượng. Những ai chán chường với cảnh sắc giới chật hẹp thì nên tu Tứ không. Bởi vì mười hai phẩm Thiền này có thể trở thành căn bản cho thiện pháp trong thế gian, cho nên được gọi là Căn bản thiền. Ngoài ra, khi an trú trong mười hai phẩm này, người tu Thiền còn có thể trải nghiệm cảm giác lạc thọ của Thiền, được gọi là Căn bản vị thiền.

Phương pháp thiền cơ bản được chia thành hai loại: Lục diệu môn và Thập lục đặc thắng. Người có khả năng tập trung nhiều nên tu Lục diệu môn, còn người có ý chí kiên định thì tu Thập lục đặc thắng. Những người có khả năng tập trung và ý chí kiên định đều tốt, có thể tu cả hai phương pháp. Vì phương pháp thiền này có thể giúp mọi người tập trung tâm trí, không chỉ là để giải quyết những vấn đề tâm lý, nên được gọi là Thiền tịnh cơ bản.

Tuy nhiên, cả hai thể loại đều chỉ là thực tại đời sống tạm thời, vì từ trước đến nay, phương pháp Thiền này đã tồn tại.

Pháp Thiền của bậc xuất thế được gọi là Xuất thế gian thiền và có bốn Thiền quán gồm Cửu tướng quán, Bát bối xả quán, Bát thắng xứ quán và Thập nhất thiết xứ quán. Dù tập trung vào suy nghĩ về các pháp hữu vi, nhưng việc tu hành các Thiền quán này có thể dẫn đến sự giải thoát khỏi vòng xoay đời nghiệt ngã, tạo ra sự tĩnh tâm và tránh xa những suy nghĩ vô lý.

3. Rời xa những phiền muộn để tập thiền cao tầng. Đây là phương pháp thiền tuyệt vời của những người có trình độ cao. Kinh Ðịa trì đã giải thích về chín cửa thiền lớn như sau:

– Một là ”Tự tánh thiền”, nghĩa là quán sát thật tướng của tự tâm, không cần lấy đối tượng ngoại cảnh.

– Hai là ”Nhất thiết thiền”, có công năng tự hành và hóa tha.

– Ba là ”Nan thiền”, môn Thiền gian nan, thâm diệu, khó tu.

Số bốn được gọi là “Cực kì quan trọng trong Thiền”, có nghĩa là tất cả các kỹ thuật Thiền đều bắt nguồn từ môn (cửa) này.

– Năm là ”Thiện nhân thiền”, môn Thiền của những chúng sinh có đại thiện căn cùng tu.

– Sáu là ”Nhất thiết hạnh thiền”, bao nhiếp tất cả hạnh pháp của Ðại thừa.

– Bảy là ”Trừ não thiền”, có năng lực trừ diệt phiền não, khổ đau cho chúng sinh.

Tám được gọi là “Thử thế tha thế lạc thiền”, có khả năng mang lại sự an lạc cho mọi người trong hiện tại và trong tương lai.

Môn Thiền Chín được gọi là “Thanh tịnh tịnh thiền” vì có khả năng loại bỏ hoặc nghiệp hoàn toàn và được chứng minh bởi Tịnh báo đại Bồ đề. Khi tập luyện môn Thiền này, tâm trí hoàn toàn thanh tịnh và không còn cảm nhận được sự thanh tịnh đó nữa, gọi là Tịnh báo.

Tác dụng của việc tập thiền

Bình an trong từng hơi thở là bình an trong cuộc sống.

Theo Bồ tát hạnh, có thể tu tập Thiền định và đạt đến mười kết quả tốt đẹp sau đây:.

Cách thứ nhất là sống trong pháp thức tôn nghiêm. Nếu tu Thiền theo pháp thức và thực hành đều đặn trong một khoảng thời gian dài, thì ngũ căn sẽ được làm sạch và tâm hồn sẽ được cải thiện, đạt đến trạng thái thanh tịnh và tự nhiên, không cần phải cố gắng mà vẫn được sống trong pháp thức oai nghi.

Hai là việc thực hành giới hạn từ bi. Khi thiền định, ta giữ tâm từ bi, yêu thương mọi sinh linh, mong muốn cho tất cả được hưởng an lạc.

Ba đã không còn lo lắng nữa. Nhờ khả năng tập trung Thiền định, những suy nghĩ tiêu cực như tham, sân, si đã không còn xuất hiện nữa.

– Bốn là gìn giữ được các giác quan. Không cho sắc, thanh, hương, vị, xúc lay động.

Năm mới vui vẻ và đầy lạc quan. Thiền định được coi là một phương pháp tuyệt vời hơn cả các phương pháp khác trong việc cải thiện sức khỏe tinh thần.

Với sự kiên nhẫn, tâm niệm yên tĩnh, con người có thể thoát khỏi ái dục và không bị nó chi phối nữa.

– Bảy là tuy chứng được chân không, nhưng không bao giờ bị rơi vào chỗ chấp đoạn diệt hư vô.

– Tám là cởi mở được tất cả những dây trói buộc sự giải thoát.

– Chín là khai phát được trí huệ vô lượng và an trú trong cảnh giới của chư Phật.

Số mười biểu trưng cho sự giải thoát hoàn hảo, đến nơi mà mọi phiền não và rắc rối đều được xóa tan.

Chúng ta có thể tóm tắt thành quả tốt đẹp của Thiền định như sau:.

Ngũ căn được tự do, lo toan được giải quyết, lòng từ bi được mở rộng, trí tuệ được phát triển, cảnh giới giải thoát được trình bày trước mắt. Một pháp môn có giá trị vô cùng quý báu, có tác dụng kỳ diệu khó tin, chúng ta không thể bỏ qua được.

Hy vọng vì những lợi ích thực tế đã đề cập, các Phật tử sẽ cố gắng tu tập pháp môn Thiền định để đạt được thành tựu sớm.

Tìm hiểu thêm: Khoá tu “Một ngày an lạc” nhân khánh đản Bồ tát Quán Thế Âm tại chùa Tân Hải ở Hà Nội